De chemie is uitgewerkt, de klik is er niet meer, er moet een nieuwe wind waaien. Deze uitspraken zien we regelmatig voorbij komen op het moment dat een team minder begint te presteren. Toch zijn er voldoende managers geweest die een lange en succesvolle carrière hebben gehad bij één club. Denk maar aan de vele jaren met Alex Ferguson bij Manchester United. Uiteraard had hij ook periodes dat het minder liep, maar telkens kon hij zichzelf en zijn team heruitvinden.
Die slechte periodes komen we ook tegen in Football Manager. Elk team en iedere manager moet er weleens doorheen. Plots kun je niet meer winnen terwijl je niks hebt veranderd aan de tactiek. Wat kun je hieraan doen? Moet je jezelf heruitvinden en hoe doe je dat?
Analyse
Het begint met een correcte analyse. Hoe komt het dat we niet meer winnen. Verlies je enkel door pech? Dan zit er niets anders op dan te hopen dat het geluk opnieuw aan jouw kant komt te staan. Het kan ook zijn dat er iets is veranderd aan de teamdynamiek of het moraal van je spelers. In dat geval heeft het waarschijnlijk geen zin om de tactiek aan te passen. Dan ligt de oplossing elders.
Reputatie
Uiteraard kan ook blijken dat de tactiek het probleem is. Bijvoorbeeld wanneer de reputatie van je team is veranderd zullen tegenstanders zich daarop aanpassen. Stel; je bent met een degradatiekandidaat in de top van het klassement geëindigd, dan zal de tegenstand in het volgende jaar zich waarschijnlijk meer ingraven als ze tegen jou spelen. Dat zal ervoor zorgen dat de vrije ruimte achter de verdediging, waar je eerder mogelijk van profiteerde, verdwijnt. Een oplossing kan dan zijn om je team iets minder hoog druk te laten zetten. Op die manier lok je de tegenstander uit zijn verdedigende stelling. Een andere optie is om een hoger tempo in te stellen om de tegenstander kapot te spelen of ervoor kiezen om het spel breder te houden.
Het omgekeerde kan ook het geval zijn. Als je bent gepromoveerd dan ga je mogelijk van het team met de relatieve top-reputatie naar het team met de laagste reputatie binnen je competitie. Tegenstanders zullen je dan hoger durven opjagen en verwachten dat ze zelf de tijd krijgen om rustig op te bouwen. Een tactiek waarbij je rustig de bal rond speelt, of een tactiek waarbij je spelers veel dribbelden, zullen tegen betere tegenstanders misschien niet meer werken. Daarentegen is dit het moment om te profiteren van de ruimtes die je gaat krijgen achter de verdediging van de tegenstander. ‘Counteren’, ‘meer dieptepasses’ en een hoger tempo of directe speelstijl kunnen je daarbij helpen. En waarom zou je de topclubs niet eens verrassen met brutale hoge pressing?
Spelers
De prestaties van een tactiek zijn uiteraard voor een groot deel afhankelijk van de kwaliteiten van je spelers. Wanneer je na een succesvol seizoen enkele sterspelers bent kwijtgeraakt of van het prijzengeld de nieuwe Lionel Messi of Cristiano Ronaldo hebt binnen gehaald, moet je daar ook rekening mee houden in de uitwerking van je tactiek. Een hoge gegenpressing zal bijvoorbeeld beter werken met een ‘type Thomas Muller’ op de flank dan met een technisch superieure buitenspeler die liever lui is dan moe.
Soms gebeurt het ook dat het plotse verval pas tijdens het seizoen komt. Dit kan liggen aan de vermoeidheid van je spelers door de opeenvolging van wedstrijden. Je tactiek speelt hierin ook een rol. Een hoog tempo, veel druk op de bal en een breed speelveld zullen ervoor zorgen dat je spelers sneller vermoeid raken. Zeker wanneer je spelers een jaartje ouder worden, of als je Europees voetbal gaat spelen moet je daar rekening mee houden.
Piet Paulusma
Ook het weer is een factor. Wanneer je merkt dat je team het systematisch moeilijker heeft in de wintermaanden is het mogelijk dat de kwaliteit van de velden een rol speelt. Op een slecht veld, vol met plassen en modder is het nu eenmaal moeilijk om mooie tiki-taka te laten zien. Misschien is dit het moment om te kiezen voor een directere speelstijl, vroege voorzetten en een grote targetspits. Voor een belangrijke wedstrijd bel je dus best even naar de plaatselijke Piet Paulusma.
Er zijn ontelbare mogelijke oorzaken voor een plots verlies van vorm. Er is echter een constante in de oplossingen. Blijf rustig en verander niet teveel of te snel. Gooi je tactiek niet direct volledig om en geef je spelers de tijd om aan eventuele aanpassingen te wennen. Net als de clichés waarmee we begonnen is hier ook een standaard uitspraak voor. “We zitten in een overgangsperiode”.
Samengevat
- Analyseer het probleem
- Houd rekening met de reputatie van je team ten opzichte van de tegenstand
- Andere spelers vereisen een andere tactiek
- Pas je aan aan de omstandigheden
- Blijf rustig
Andere tactische gidsen
De naar binnen komende vleugelverdediger
De driemansverdediging in FM
Tiki-taka voetbal in FM
Een countertactiek maken
Standaardsituaties instellen
Of bekijk het gehele overzicht aan hulpgidsen en tactische gidsen door hier te klikken.