Wat als je een blik kon werpen in de toekomst van het voetbal? Stel je voor dat je 100 jaar vooruit kon kijken en kon ontdekken welke ongelooflijke veranderingen, triomfen en verrassingen de wereld van voetbal te wachten staan. Wel, het is tijd om je voorstellingsvermogen te overtreffen en je te laten meeslepen door onze nieuwe reeks artikelen. Vandaag werpen we onze blik op de grote speeltuin van Bayern München: de Bundesliga.
Om maar aan te geven dat continuïteit een ding is in Duitsland: Wie Bayern München zegt anno 2122 zegt Jamal Musiala en Declan Rice, twee spelers die na honderd jaar nog steeds in de beste elf van de club staan. Samen met Mohamoud Diarra, die meer dan duizend duels voor de club keepte. Ook bij die andere Duitse grootmacht, RB Leipzig, staat er een doelman met een flinke staat van dienst in het all-star elftal: Rachid Riahi, geboren in Gorinchem in 2053 en nog steeds recordhouder als het gaat om aantal duels voor het Nederlands elftal: 211. Daarnaast keepte hij meer dan 800 duels voor Leipzig.
Er verandert dus weinig in de Duitse Bundesliga en dat is ook wel de tendens van de eerste jaren. We noemen het niet voor niets de speeltuin van Bayern, want op 3 seizoenen na (23-24, 43-44 en 46-47) pakte het van 2012-13 tot en met 2050-51 alle titels. Met 94 titels is de Rekordmeister nog steeds Rekordmeister. Ter vergelijking: de nummer twee staat op 22 en nummer drie op 19. Wie dat zijn volgt later.
Dat er zo weinig verandert zou als gevolg kunnen hebben dat de Duitse competitie minder hoog ingeschat wordt dan voorheen. Niets is echter minder waar, maar wellicht dat dit ook komt door de 24 Champions Leagues die Bayern in de prijzenkast van het Franz Beckenbauer Stadion heeft staan, dat plaats biedt aan ruim 126.000 man. Alleen het Madrileense Erik Nuñez Park biedt plaats aan meer toeschouwers dan het stadion van Bayern.
Samen met de Premier League en de Franse Ligue 1 wordt de competitie dus tot de top-3 nationale competities van de wereld geschaard.
Het is dan ook niet heel verrassend dat de Bundesliga de duurste transfer allertijden voortbracht…
De duurste man op aarde: Jonathan Baird
Jonathan Baird (Uxbridge, Verenigd Koninkrijk, 17 juli 2018) was een professioneel voetbalspeler die uitkwam voor het verschillende clubteams en het Engelse nationale elftal. Baird staat ook wel bekend als de duurste man op aarde en werd in zijn tijd liefkozend het duurste Duitse exportproduct genoemd, vanwege diens recordtransfer van Borussia Dortmund naar Manchester City.
Baird begon zijn carrière in de jeugd van Tottenham, waar hij in 2036/37 verhuurd werd aan West Ham. Op zijn jonge leeftijd maakte hij veel indruk bij de Hammers en nadat hij een seizoen later bij Tottenham aansloot bij het eerste elftal en tot zes competitieduels kwam, maakte Borussia Dortmund 48,5 miljoen euro over de destijds net 19-jarige Brit. Na 3,5 jaar en 109 competitieduels kwam Manchester City echter met een aanbod welke nooit meer is geëvenaard. De Britten zouden, inclusief de behaalde premies en bonussen, liefst 388 miljoen Britse ponden (442 miljoen euro) neerleggen voor Baird.
Jonathan Baird in februari 2043
Baird zijn tijd bij Manchester City was relatief succesvol. Ondanks dat zijn er altijd twijfels gebleven bij de transfer, omdat zijn prestaties door de jaren heen nu niet uitzonderlijk waren. In tien jaar tijd kwam Baird tot 420 competitieduels en 121 treffers, beduidend minder als iconen Erling Haaland en Fabio Henzler.
In de nadagen van zijn carrière vertrok Baird voor ruim 8 miljoen naar Liverpool, om daar na vier jaar zijn carrière af te sluiten.
Baird vlak voor zijn transfer naar Liverpool (januari 2053)
2022 – 2040: De Europese top
De Bundesliga is dus van de continuïteit. Bayern wordt kampioen, de degradanten zijn doorgaans de promovendi van de 2. Bundesliga en de top-4 bestaat voornamelijk uit Bayern, Dortmund, Leipzig en Gladbach of Leverkusen.
Uiteraard was er zo nu en dan de vreemde eend in de bijt, zoals een Schalke dat een aantal keer degradeerde, maar ook Europees voetbal wist te halen of Hertha, dat tweemaal de top-3 wist te bereiken. Moesten we het nog over kampioenen hebben? Één compleet mislukt seizoen waarbij Bayern München slechts 64 punten haalde was voldoende om RB Leipzig de eerste titel ooit te bezorgen en zo werd het seizoen 2023-24 historisch. Zeker achteraf, want de rest van de titels waren alleen nog maar aan Bayern München voorbestemd.
De Bundesliga is natuurlijk al een van de grootste competities ter wereld en dat wordt bewezen richting het einde van de jaren veertig, als er meerdere jaren liefst acht Europese plekken te vergeven zijn voor Duitse ploegen.
De eindstand van ’38: Acht ploegen gaan ‘Europa’ in.
De top van Duitsland is van ongekend hoog niveau, zeker de laatste jaren. Op Bayern staat nationaal geen maat, maar internationaal ook niet. In de jaren 2022 tot 2040 halen ze maar liefst acht Champions League finales, waarvan ze er slechts drie winnen.
Borussia Dortmund (2023), RB Leizpig (2031, 2038) en Hertha BSC (2036) zouden in deze fase de Europa League winnen, terwijl die laatste ploeg ook een verloren finale speelde.
De Conference League werd ook gewonnen, want Gladbach was daar tweemaal de sterkste (2026 en 2029) en Hoffenheim verloor de finale van 2036.
Der Rekordmeister in ’35/’36: ongeslagen kampioen met een recordaantal punten.
Er werd ook talent gekweekt, want dit waren de jaren van Mohamoud Diarra, die al snel heel voetbalminnend Duitsland liet vergeten wie Manuel Neuer ook weer was.
Mohamoud Diarra, CA 199/PA 199 (seizoen 42/43).
De in Mainz geboren Diarra maakte in 2030 voor liefst 74 miljoen euro de overstap van zijn geboortestad Mainz naar het grote FC Bayern, waar hij uiteindelijk meer dan duizend officiële duels zou keepen.
De suprematie van Bayern is ook terug te zien in de transferrecords, zeker inkomend. Hoewel de club bekend staat om een gezonde bedrijfsvoering, waren de vijftien duurste inkomende transfers allemaal voor Der Rekordmeister, met als grootste investering Vinicius Junior, die 223 miljoen kostte toen hij van Real Madrid overkwam.
2040-2060: De Gele Opstand
De suprematie van Bayern was eigenlijk nog geen enkel moment in het geding geweest en ook aan het begin van de jaren ’40 leek er weinig aan de hand. Er werd nog steeds ieder jaar een titel toegevoegd aan het totaal en telkens met meer dan tien punten verschil ten opzichte van de eerste achtervolger. Tot we in het seizoen 2043/44 Bayern het gigantisch zagen verprutsen. Ondanks een matig seizoen lagen ze op titelkoers, met nog twee duels voor de boeg en een voorsprong van drie punten op Borussia Dortmund (72 om 69). Het doelsaldo was wel nagenoeg gelijk, maar nipt in het voordeel van Bayern (+42 om +39).
Echter verspeelde Bayern zeer knullig nog vijf punten in de laatste twee duels…
…en werd Dortmund, ondanks een niet perfect einde, met één doelpunt voorsprong kampioen van Duitsland.
De eindstand in het seizoen 2043/2044
Deze titel bracht nieuwe hoop naar Dortmund en de andere clubs in de Bundesliga. Bayern was toch niet onverslaanbaar. Het zou een aantal jaar duren, maar de Rekordmeister zou definitief van de troon worden gestoten.
Overigens zou ook de tweede titel van Dortmund op doelsaldo beslist worden en was de voorsprong bij de derde titel slechts één punt.
Qua promovendi en degradanten is er weinig verrassends te melden in Duitsland, of het moet het jaartje Bundesliga zijn dat FC Magdeburg weer eens de neus aan het venster drukte.
Ook qua transfers gebeurde er weinig gekke dingen, al kocht Bayern in drie jaar tijd nog wel twee Ajacieden voor in totaal 303 miljoen euro.
Europees gezien ging het de Duitsers weer voor de wind. Bayern schreef in 2040 en 2051 de Champions League-finale op haar naam en Dortmund deed dat in 2055 en 2059. Daarnaast haalde Bayern nóg drie keer de finale en was Dortmund ook eenmaal verliezend finalist.
De Europa League werd in 2053 gewonnen door RB Leipzig en in 2057 stond er zelfs een geheel Duitse finale op het programma. Daarin was Wolfsburg te sterk voor Gladbach, dat een jaar eerder ook al de finale had verloren (van Celta). Ook Leipzig kende meerdere verloren EL-finales in deze periode (3) en Hoffenheim had er ook één.
In de Conference League deden de Duitsers het wat rustiger aan, met drie verloren finales (2x Stuttgart, 1x Leverkusen) en een gewonnen finale van Hertha in 2059.
De geheel Duitse EL-finale van 2057.
2060-2080: Denivellering van de Bundesliga
Hoewel grote verrassingen enigszins uitbleven, zoals in België waar de opkomst van amateurclubs als KFC Turnhout aanschouwden, werd de competitie wel spannender. Toch is het heel moeilijk om een vaste plek in de Bundesliga te veroveren, want als je kijkt naar de promovendi en degradanten zijn dat dikwijls dezelfde clubs die je daar tegenkomt.
Het betekent dat de Bundesliga er na 60 jaar nog net zo uitziet als toen de simulatie begon, zonder echte verrassingen. Wel kwam er een einde aan de hegemonie van Bayern Munchen en de laatste jaren zijn er meerdere clubs die aanspraak maken op de titel. Dat Der Rekordmeister nooit helemaal uitgevlakt mag worden blijft duidelijk, zeker als er uit het relatieve niets ineens een fase aanbreekt met negen titels in tien jaar. Wel is het leuk om te zien dat teams als Wolfsburg en Köln óók meedraaien om de titel én in Europa.
Een ode aan de vloek van Stuttgart
Wie bovenstaande tabel bekijkt ziet geen enkele keer VfB Stuttgart verschijnen. Dat klopt wel, want de ploeg haalde geen enkele keer de top-3. Toch is dit een uiterst succesvolle maar tegelijkertijd ook teleurstellende en frustrerende periode voor de club. Want ondanks dat ze nationaal niet om de titel meedraaien, haalt de club liefst zes Europese finales. Driemaal in de Europa League en driemaal in de Conference League. Een ongekende prestatie.
Wat misschien nog wel het meest bijzonder is, is dat ze alle zes de finales verliezen, waarvan vier in de laatste vijf jaar.
Het begint in 2064, als in de Rotterdamse Kuip het Engelse Fulham te sterk is in de Conference League-finale. Twee jaar later speelt de ploeg weer een finale, ditmaal in de Europa League. Weer wordt er op Nederlands grondgebied verloren, als de Slag om Arnhem van 2066 óók verprutst wordt door eilandbewoners. Ditmaal is het Tenerife dat de Duitsers dwarsboomt.
In 2075 is Arsenal in Palermo te sterk in de finale van de Europa League en een jaar later wordt er wederom in Nederland verloren als Leicester City de trofee van de Conference League omhoog houdt in Eindhoven.
Na een finaleloos jaar wordt in 2078 in Genk de geheel Duitse finale in de Europa League verloren van RB Leipzig en nóg een jaar later wordt in Yerevan de finale van de Conference League verloren van Stade Rennes.
Chokers.
Ander Europees succes was er uiteraard wel voor de Duitsers. Zo wist Bayern München tussen 2070 en 2075 vijf van de zes CL-edities te winnen. Ook Dortmund (in ’61), Leipzig (’69) en Wolfsburg (’77) schrijven een Champions League op hun naam. Deze laatste drie kenden ook verloren finales, Leipzig zelfs tweemaal. Ook FC Köln reikte één keer tot de finale, maar werd daarin geklopt door AS Roma.
In de Europa League waren er, naast de drie verloren finales van Stuttgart, nog meer Duitse ploegen die de finale haalden of zelfs wonnen. Succes was er voor Köln in 2063, Gladbach in 2068 en 2071 en het Leipzig van 2078, Naast de tranen van Stuttgart waren er ook verloren finales voor Hertha BSC, Borussia Dortmund, Borussia Mönchengladbach en Bayer Leverkusen.
In de Conference League speelde Eintracht Frankfurt een hoofdrol, door in 2066 en 2072 het toernooi te winnen, na zeges tegen Viktoria Plzen en Olympique Lyon. Ook Hertha (2068 tegen Tottenham) en Hoffenheim (2077 tegen Arsenal) schreven één editie op hun naam.
Verloren finales waren er ook, namelijk voor Gladbach in 2080 tegen Barcelona en uiteraard driemaal Stuttgart.
Afscheid
Naast de tranen van Stuttgart waren er ook tranen bij Borussia Dortmund. Een prachtig afscheid voor trainer Xavier Haller, de Fransman die liefst twintig jaar aan het roer stond bij Borussia en in die tijd drie Champions Leagues, twee Europese Supercups, zeven bekers, veertien Duitse Supercups en twaalf Bundesligatitels pakte. Legend.
Dat dachten ze dus ook bij Dortmund en hoewel de aankondiging van een nieuw stadion al jaren eerder gedaan werd en de naam in het geheim ook al besloten was, was het stom toeval dat het moment dat Haller zijn afscheid aankondigde samenviel met de oplevering van het nieuwe stadion: Xavier Haller Park, dat plaats biedt aan bijna 115.000 toeschouwers. Over een indrukwekkende gelbe wand gesproken.
2×0
Dat een ploeg geen enkele zege haalt in de Bundesliga lijkt uitgesloten. Je speelt 34 duels, heus zul je er wel eentje winnen, toch? De jaren 2062-2064 waren echter bijzonder. Want zowel in het ’62/’63 seizoen als in het ’63/’64 seizoen bleef er een club zonder zege. Greuther Fürth was de eerste die zich blameerden, hoewel ze het nog wel voor elkaar kregen om liefst twaalf keer gelijk te spelen. Uiteraard eindigde de formatie als laaste in de Bundesliga en onder anderen Werder Bremen promoveerde.
En dat Bremen maakt het nóg bonter. In het seizoen na de blamage van Fürth kwam het debacle van Bremen. Met slechts zes gelijke spelen en achtentwintig nederlagen wist de ploeg zich te laten degraderen als een van de slechtste clubs ooit in de Bundesliga-geschiedenis. Een record dat normaliter nooit meer verbroken zal worden. Toch…?
2080-2100: Bayern ist zurück.
De terugkeer van Bayern München was enigszins verrassend. Althans, terugkeer, echt weg uit de top zijn ze nooit geweest, maar zo’n dominante fase als ze in de Champions League zelfs even hadden, kregen ze nationaal niet meer voor elkaar. Totdat ze er ineens weer stonden.
Slechts drie van de laatste twintig titels gingen naar Leipzig, de rest was voor de Beierse veelvraat. Het is niet zo dat de club nu continu met grote bedragen aan het smijten was om de rest af te troeven, al wisten ze 61 jaar na dato wel eindelijk het Bundesliga-transferrecord van Vinicius Junior te verbreken. Ruan Carlos kwam voor maar liefst 346 miljoen euro over van Napoli en werd daarmee de duurste inkomende transfer allertijden in Duitsland.
De komst van Ruan Carlos, die het liefst als spits speelt, maar ook net zo makkelijk als 10 of 8 kan voetballen, bleek een gouden greep. Na zijn komst in 2089 miste maar weinig duels duels voor Bayern, was hij doeltreffend, beslissend en op andere manieren belangrijk. Iets dat hij tot zijn afscheid in 2103 zou blijven.
Ruan Carlos, fysiek al iets over zijn hoogtepunt heen, in 2099.
In Europa was het deze periode Bayern boven alles. Bayern won de Champions League in ’86, ’88, ’89, ’90 en ’92 en was nog tweemaal verliezend finalist. Ook Leipzig toonde zich, maar verloor driemaal de Champions League finale en voelde zich het Stuttgart van deze periode. Ook Borussia Dortmund haalde nog een finaleplaats, maar dat was tegen Bayern in ’90.
In de Europa League waren de finales ditmaal gunstig gezind voor de Duitse ploegen. Köln was de enige ploeg die een finale verloor (in ’89 van Aston Villa), maar won er ook twee aan het begin van deze periode (’81 en ’83). Ook Hoffenheim won tweemaal de Europa League, zij versloegen in 2087 Chelsea in het Hans van Breukelen-stadion te Amsterdam en waren in 2096 in Villarreal te sterk voor Anderlecht.
Leverkusen won in Gelsenkirchen de editie van ’94 tegen Crystal Palace en Dortmund was in ’98 de laatste Duitse ploeg die de Europa League wist te winnen, door Tottenham te kloppen, in het Neurenbergse Gerd Müller Park.
De Conference League leverde ook Duits succes op met misschien wel de eerste verrassing. St. Pauli, de Duitse volksclub die sinds 2072 onafgebroken in de Bundesliga speelt, neemt Europees voetbal namelijk erg serieus. En dit levert succes op, doordat ze in 2099 in het Ernst-Happel-Stadion in Wenen de finale winnen van niemand minder dan PSG.
Er was meer Duits succes, want ook Gladbach (’92), Wolfsburg (’88), Hoffenheim (’86), en Hertha (’82) wisten één editie te winnen.
Daar tegenover stond echter dat ook de Conference League een ‘Stuttgart’ kende. Bayer Leverkusen verloor in deze periode liefst drie finales (’81, ’93 en ’96) tegen louter Engelse ploegen (Arsenal, Man. City en Burnley).
Ook HSV en Dortmund moesten het onderspit delven in de finale en ook zij deden dat tegen een Engels team (Everton en Chelsea).
2100 – heden
De hegemonie die wederom was ingezet door Bayern München was niet zo lang als honderd jaar geleden. Van de laatste 22 titels gingen er slechts 9 naar Bayern, wat hun tussenstand brengt op 94 Bundesligatitels.
Even voor de duidelijkheid, nummer twee Dortmund staat op 22 titels en RB Leipzig staat op 19. Dat record blijft nog wel even staan.
Er waren ook records die niet bleven staan. Wie dacht dat het dramatische seizoen van Werder Bremen in 2063 het slechtste seizoen in honderd jaar was, kwam bedrogen uit. Sterker nog, zelfs het Tasmania Berlin van 1966 werd uit bijna alle recordboeken geschoten, zij bestaan alleen nog als het gaat om laagste toeschouwersaantallen en meeste tegendoelpunten in één seizoen.
Het seizoen 2101-2102 was niet het seizoen van MSV Duisburg. De club kent een wisselvallig bestaan, want ooit (in 1964) werden ze tweede in de Bundesliga, maar honderd jaar geleden speelden ze in de 3. Liga, gevolgd door een hele periode in de Regionalliga. De laatste jaren was de club doorgaans te vinden in de 2. Bundesliga met heel af en toe een promotie naar het hoogste niveau, waar ze in 2101 terugkeerden na een afwezigheid van liefst 102 jaar. Het liefst hadden ze ook niet teruggekomen, want hoewel de promotie zelf nog groots werd gevierd, kwamen ze van een koude kermis thuis. Na 34 competitiewedstrijden stond er een schamel aantal van twee punten op het scoreblok. 32 nederlagen en daar alleen een gelijkspelletje kunnen tegenover zetten tegen de nummers 4 en 11, wat op zich wel weer knap is. Wat een afgang.
De eindstand van het 2101-2102 seizoen.
Enkele jaren later zou de ploeg weer terugkeren in de Bundesliga, waar ze eindelijk een wedstrijd wisten te winnen. Toch zouden ze met zeven behaalde punten weer roemloos degraderen, om het in 2107 nog eenmaal te proberen. Weer werden ze laatste, maar nu behaalde de ploeg dertien punten. Er zit verbetering in. Tegenwoordig speelt de club haar wedstrijden gewoon in de 2. Bundesliga, waar het een middenmoter is met af en toe een uitschieter richting de onderste regionen.
Europees blijven de prestaties van de Duitse clubs stabiel. Ze zijn nadrukkelijk aanwezig in alledrie de Europese toernooien. De laatste jaren waren er weer succes in de Champions League, voornamelijk voor Bayern Munchen, die zich ook in de Champions League Rekordmeister mag noemen, met 24 titels.
Ze wonnen vier finales deze eeuw (in 2102, 2106, 2108 en 2122), net zoveel als RB Leipzig (2103, 2111, 2114 en 2115). Ook Wolfsburg (in 2105 tegen Bayern en in 2109 tegen Hoffenheim) en Hoffenheim (2120 tegen Monaco) wisten een Champions League te winnen.
Verloren finales waren er ook. Bayern verloor er twee, maar RB Leipzig is de schlemiel van deze eeuw, door al liefst vijf keer een Champions League finale te verliezen, een keer vaker dan het Engelse Everton. Ook Hoffenheim verloor een finale, maar dat was tegen Wolfsburg.
In de Europa League waren de successen bescheiden. Alleen Gladbach (in ’07) en Wolfsburg (in ’14) wonnen een finale, terwijl Hoffenheim er drie verloor (tegen Vitesse, Watford en Liverpool). Ook Köln en Wolfsburg verloren één finale (tegen Arsenal en Tottenham).
In de Conference League was er meer succes. St. Pauli won de eerste editie van de 22e eeuw, door Basel na verlenging te kloppen. Dit succes werd gevolgd door triomfen van Leverkusen (2104, 2113), Gladbach (2117) en Stuttgart (2119). Opvallend genoeg stond er slechts één verloren finale tegenover, van Hertha, dat in 2102 met 1-0 verloor van Sassuolo.
Transfers en records
Op het gebied van transfer bleef het relatief rustig. Bayern gaf nog regelmatig veel geld uit en ook Dortmund passeerde regelmatig de 100-miljoen grens, maar dat beeld is al jaren nagenoeg gelijk.
Alle transfers van boven de 130 miljoen euro.
Het (uitgaande) record van Jonathan Baird is uiteraard nooit meer verbroken, aangezien Baird nog steeds de duurste voetballer allertijden is.
Opvallend is overigens dat Bayern München altijd heel veel geld uitgeeft, maar nooit meer heeft ontvangen dan de 149 miljoen euro dat het in de zomer van 2023 van Manchester City kreeg voor Joshua Kimmich.
Stadions
Qua stadions is er natuurlijk veel veranderd, maar slechts twee clubs passeren de 100.000 toeschouwers:
Hebben jullie vragen, willen jullie nog bepaalde zaken zien of willen jullie gewoon reageren? Dat wordt van harte gewaardeerd en daarvoor nodigen we jullie uit op ons forum.
Op dit moment is de savegame nog niet publiekelijk beschikbaar, zodra dit het geval is wordt dit door ons gecommuniceerd.
Eerder in deze serie verschenen: