We hebben onze witte jas aangetrokken om het FM-laboratorium in te duiken. We zijn namelijk benieuwd wat er zou gebeuren in het spel als we enkele fictieve situaties gaan simuleren. Bij elke test die we uitvoeren, stellen we een aantal hypotheses op waarvan wij het vermoeden hebben dat die uitkomen naarmate de simulatie vordert. Zo bleek Jong Oranje goed te functioneren als clubteam en kon Nederland een vermakelijke home grown competitie bieden. In ons nieuwste experiment maken we alle landen gelijkwaardig aan elkaar: wat betekent dit voor de EK’s, WK’s en andere continentale toernooien?
Uitleg van het experiment
Dat de grote continentale landentoernooien gedomineerd worden door dezelfde landen, is al decennialang duidelijk. In FM zien we af en toe een verrassing op dergelijke toernooien, zoals Servië of Ierland, maar over het algemeen zien we toch vooral Frankrijk, Engeland, Brazilië en consorten de prijzen verdelen. Maar wat zou er gebeuren als alle landen gelijk worden gemaakt aan elkaar? Het uitgangspunt van het werken in de Editor was dus ook het creëren van gelijkwaardige omstandigheden voor alle landen. Althans, voor zover mogelijk. De kwalificatieplaatsen per continent worden nog gewoon op dezelfde manier verdeeld, daar hebben we niet aan getornd.
Wat hebben we dan wel veranderd? We zijn begonnen met het toevoegen van extra landen aan de FIFA. Immers, ook zij moeten een kans krijgen. We hebben het dan over landen als de Noordelijke Marianen en Saint-Pierre & Miquelon, ploegen waar je niet direct aan denkt bij een WK. Vervolgens hebben alle landen dezelfde economische factor en financiële armslag gekregen. Dit betekent dat de economie in bijvoorbeeld Zuid-Soedan hoogtijdagen kent – ja, FM kan ons nobele illusies schenken. Ook de staat van ontwikkeling is aangepast. De Editor biedt daarvoor drie keuzes: ontwikkeld land, land in ontwikkeling en lager ontwikkeld land. Uiteraard is elk land nu een ontwikkeld land. Daarnaast is het belang van ieder land ingesteld op zeer belangrijk.
Daar is het niet bij gebleven. We hebben namelijk nog twee significante wijzigingen doorgevoerd. Ten eerste de zogenoemde jeugdwaardering. Dit getal, variërend van 0 t/m 200, geeft kortgezegd aan hoe goed de aanwas van jeugdige speler is, hoe hoger, hoe talentvoller. Het moge duidelijk zijn dat in dit experiment elk land toptalenten mag gaan verwachten. Ten tweede is de reputatie van elk land opgeschaald naar het hoogste niveau. Dit zorgt ervoor dat de ‘grijze’ spelers ook van een beter niveau zijn. Veel kleine voetballanden hebben in FM namelijk niet eens voldoende spelers om op te roepen als je met een normale databasegrootte speelt; deze selecties worden dan automatisch aangevuld met de bekende ‘grijze’ spelers die alleen gedurende de interlandperiode bestaan in FM. Door de reputatie op te vijzelen, zijn dit type spelers nu een stuk beter.
De game die we aanmaken, bevat vijf competities, één per continent. Dit doen we om de aanwas nieuwe spelers (newgens) te stimuleren. Voor een periode van 25 in-gamejaren zal de game gesimuleerd worden.
Hypotheses
We hebben het sterke vermoeden dat het toebedelen van een extreem hoge reputatie aan alle landen direct voor bijzondere taferelen gaat zorgen; er hoeft door de eerder genoemde kwaliteit van de ‘grijze’ speler niet gewacht te worden tot er eindelijk 23 hoogwaardige newgens zijn opgeleid voor één land. Voor sommige landen zal dit misschien zelfs nooit gebeuren. Tijd voor onze hypotheses. Wat verwachten we?
1.      Op het WK van 2026 maken minstens tien landen hun WK-debuut.
2.      De grote voetballanden blijven tot en met 2034 de prijzen pakken.
3.      Een land dat nu op een 175e plek of lager op de FIFA Wereldranglijst staat, staat aan het eind van het experiment in de top 10.
4.      Aan het einde van ons experiment hebben minstens vier landen voor het eerst een EK of WK gewonnen.
5.      Aan het einde van ons experiment heeft elk continent een Wereldvoetballer van het jaar geleverd.
De uitkomsten
De game is in fasen gesimuleerd, met een eerste tussenstop in de herfst van 2034, een paar maanden na afloop van het WK dat in Japan werd georganiseerd. Dat biedt ons de gelegenheid om een blik te werpen op de eerste twee hypotheses, te beginnen met het Wereldkampioenschap dat in de meest nabije toekomst ligt.
Op het WK van 2026 maken minsten tien landen hun WK-debuut
Op het internet zijn meerdere lijstjes in omloop met landen die zich nog nooit hebben gekwalificeerd voor het grootste voetbaltoernooi ter wereld. We halen onze informatie op via The Sporting News. Als we die lijst vergelijken met het WK van 2026 zoals het in FM plaatsvond, kunnen we eenvoudig de balans opmaken. Het was, op zijn zachts gezegd, een bijzonder deelnemersveld dat we tegenkwamen. Hou je vast: Moldavië, Botswana, De Malediven, Faeröer, Seychellen, Solomonseilanden, Palestina, Chinees Taipei, Rwanda, Libanon, Georgië, Koeweit, Belarus, Guadeloupe, Oman, Soedan, Bhutan, Amerikaanse Maagdeneilanden en Ethiopië maakten hun WK-debuut, een totaal van negentien landen.
Een greep uit de bijzondere groepsfases op het WK van 2026.
Sommige teams haalden de tweede ronde, maar als we kijken naar de achtste finale, dan zien we dat er nog maar één van de genoemde teams zo ver is gekomen op het toernooi: Faeröer ging er met 3-0 af tegen Spanje. Dat wil niet zeggen dat de wereld in de laatste fase van het WK geen opvallende landen zag. De halve finales werden namelijk gespeeld tussen Servië en Uruguay, en Oekraïne en Portugal. Laatstgenoemde rekende in de finale dankzij een 3-0 overwinning af met Uruguay. João Pedro was verantwoordelijk voor een hattrick in dat duel.
Onze verwachtingen zijn ruimschoots overtroffen. Het WK van 2030 kende trouwens ook weer flink wat debutanten: Jordanië, Namibië, Maleisië, Centraal Afrikaanse Republiek, Libië, Liberia, Saint Vincent, Kiribati, en Frans-Guyana. Om het dan maar gelijk aan te vullen voor het WK van 2034: dat bracht ons nog Panama, Thailand, Singapore, El Salvador, Oeganda, Martinique, Cyprus, Armenië, Tuvalu, Suriname, Mauritanië, en Kaapverdië. Ja, het voetbal is echt van de hele wereld geworden.
De grote voetballanden blijven tot en met 2034 de prijzen pakken
Deze hypothese levert direct een lastige vraag op: wat zijn de grote voetballanden? Bovendien hebben we niet gespecificeerd wat dan ‘de prijzen’ zijn. Onder grote voetballanden verstaan we in dit geval de landen die al eerder een groot eindtoernooi gewonnen hebben en/of regelmatig terugkeerden in de halve finales. Wat betreft ‘de prijzen’ kijken we in eerste instantie naar het WK, het EK en de Copa América, ons inziens de drie grootste landenprijzen.
Laten we starten met het Wereldkampioenschap. Bij de bespreking van de vorige hypothese verklapten we al dat Portugal het toernooi in 2026 won. So far, so good. Vier jaar later werd onze hypothese echter vernietigd door Zweden, dat in de finale Turkije opzij zette na een zeer spannende strijd. De Turken maakten in de laatste minuut van de blessuretijd 1-1 via Enes Ünal. Zweden vocht zich in de verlening naar een 3-1 voorsprong door goals van Kulusevski en Bergvall, waarna Ferdi Kadioglu in de laatste minuut de eindstart op het bord zette. In 2034 ging de hoofdprijs wel weer naar een groot voetballand. Italië nam de strafschoppen beter in het beslissende duel tegen Belarus…
De statistieken van een bijzondere WK-finale in 2034.
Door met het Europees Kampioenschap. Ook daar werd onze hypothese ontkracht. Hoewel twee van de drie keer het toernooi werd gewonnen door een groot land, was het Zweden dat in 2032 zijn status als nieuw topland bevestigde door de eerste grote prijs in zijn historie te pakken. De vermakelijke finale tegen Spanje eindigde in 5-2. Niet-newgens die tot scoren kwamen waren Hugo Larsson, Pedri en Samu Omorodion. Overigens werd het EK in 2024 én 2028 gewonnen door Frankijk (winst op respectievelijk Italië en Spanje).
Gebeurde er in de Copa América ook iets bijzonders? Ja, best wel. In 2024 en 2028 was het toernooi een prooi voor Brazilië, maar de tegenstand in de finale was al direct opvallend. Eerst werd Paraguay tweede, vervolgens was het Martinique dat van de gelegenheidsoproep gebruik maakte door het in de eindstrijd pas af te leggen tegen een groot voetballand: 2-1. In 2032 won Peru voor de derde keer in de historie de Copa, wat gerust een verrassing mag worden genoemd. De laatste keer dat dit gebeurde was namelijk in 1975.
De andere continentale toernooien willen we niet helemaal in een verdomhoekje stoppen natuurlijk, vooral niet omdat het er daar spectaculair aan toe is gegaan de afgelopen jaren, zoals het onderstaande overzicht duidelijk zal maken.
Aan het einde van ons experiment hebben minstens vier landen voor het eerst een EK of WK gewonnen
We zijn aanbeland bij het einde van onze simulatie. We schrijven het jaar 2048 en het Europees Kampioenschap in Zwitserland en Oostenrijk zit er net op. Uit het overzicht bij de tweede hypothese kon al afgeleid worden dat in 2034 reeds twee landen voor het eerst een EK of WK wonnen: Zweden was de beste van Europa en Portugal de beste van de wereld. Daarmee zijn we er nog niet; lukte het in de resterende veertien jaar twee andere landen om ook hun eerste EK of WK te pakken?
Laten we eerst naar de EK’s kijken. Daar zien we één nieuweling toegevoegd aan het lijstje met eindwinnaars. Wat ons betreft is dat ook de meest verrassende. Het in real life nietige Estland verraste vriend en vijand door Duitsland in de finale eens strafschoppentrauma te bezorgen. Het was gelijk de enige echt grote verrassing op het Europees Kampioenschap in deze simulatie, want de resterende titels gingen nog naar Frankrijk (twee keer) en Denemarken.
Een blik op het EK van 2040.Â
Nog één land hebben we nodig om onze voorspelling uit te laten komen. Dat land vinden we op het WK. In 2038 was er eerst Denemarken dat via een loodzware run via Spanje en Argentinië met Frankrijk afrekende in de finale. Acht jaar later, op het WK van 2046 in Australië, nam Amerika de trofee mee naar huis door Argentinië met 2-0 te verslaan. In de rondes daarvoor zetten de Amerikanen al Haïti, Tadzjikistan en Belarus opzij…
Een land dat nu op een 175e plek of lager op de FIFA Wereldranglijst staat, staat aan het eind van het experiment in de top 10
Hier kunnen we een kort antwoord op geven: niet uitgekomen. Stiekem hadden we gehoopt op een prachtig avontuur van Bangladesh of Djibouti, maar het zat er niet in. Gedurende de game bleken de toplanden nog altijd de toplanden te zijn, ook al pakten ze niet altijd meer de hoofdprijzen. We denken hier een logische verklaring voor te hebben. In Football Manager generen de grote landen simpelweg veel meer newgens. Wanneer we kijken naar de selectie van pak ‘m beet Frankrijk, zien we een volwaardige groep, terwijl Tanzania (de nummer 23 van de wereldranglijst) slechts één speler in de huidige selectie heeft – de rest wordt aangevuld met de bekende ‘grijze’ spelers. Dit betekent voor deze vergelijking dat Frankrijk een team kent dat enerzijds op elkaar ingespeeld is en anderzijds spelers kent die een jarenlang op topniveau presteren.
Toch laat de FIFA Wereldranglijst in 2048 een bijzondere rangschikking zien met onder meer Schotland op plek 108, nog onder Andorra (93) en Libië (28). Overigens hebben enkele landen geen plek op de ranglijst, omdat we – zoals nu achteraf blijkt – te veel landen hebben toegevoegd aan de wereldvoetbalbond, waardoor FM ogenschijnlijk willekeurig een paar kleine landen heeft uitgeschreven. Het gaat dan om onder meer San Marino, Afghanistan en de Filipijnen. Tegelijkertijd speelden deze landen wel interlands, ook voor de WK-kwalificaties. Klaarblijkelijk mag de ranglijst in-game niet langer worden.
De top 20 in 2048
Aan het einde van ons experiment heeft elk continent een Wereldvoetballer van het jaar geleverd
Hoewel niet al onze voorspellingen zijn uitgekomen tot dusver, was dit de hypothese waar we het minste vertrouwen in hadden. Zou het daadwerkelijk lukken dat zes verschillende continenten de beste voetballer van het jaar konden leveren? Europa en Zuid-Amerika zijn over het algemeen zekerheden, maar of dat ook voor Azië of Afrika geldt… En wat te denken van Oceanië; staat er een speler op die Kiribati of Tuvalu trots maakt?
De balans kan opgemaakt worden. We concluderen dat vijf van de zes continenten een Wereldvoetballer van het jaar hebben geleverd. Uiteraard zat Europa daar bij. Allereerst al via speler als Haaland, Saka en Wirtz, later ook met de newgens Mirkovic (Servië), Ahnen (Oostenrijk), Staver (Kroatië) en Dragland Raum (Noorwegen). Brazilië gaf ons in 2036 newgen Elizeu (tweemalig winnaar) en zette daarmee Zuid-Amerika op de kaart. Ook Azië was van de partij, twee keer maar liefst. Masus Wadid werd geboren in Afghanistan en startte zijn loopbaan bij Köln. Groot werd hij echter bij Liverpool en schatrijk bij Al Hilal. Mondiale eer kwam hem toe in 2037 en 2041. De andere Aziatische speler die deze grote individuele prijs won, was Jung Won-Young, een Zuid-Koreaanse linksbuiten die in 2040 als speler van Liverpool werd gelauwerd. Ook hij werd later nog schatrijk bij Al Hilal.
Jung Won-Young in de nadagen van zijn carrière.
Door met Afrika. Dat continent wordt hier vertegenwoordigd door Islam Sahnoun, een vleugelspeler uit Algerije die volwassen werd bij Benfica en groot werd bij Real Madrid. Daarmee hebben we al vier continenten afgevinkt. Wordt het Noord-Amerika of Oceanië dat het totaal op vijf brengt? De betreffende speler blonk uit bij Borussia Dortmund toen hij de prijs won en ook hij sloot zijn carrière af bij Al Hilal, waar het geld blijkbaar aan elke boom, struik en plant groeit. Zijn naam is Alan Nava en hij werd geboren in Navolato. Dat is een bescheiden stadje aan de westkust van Mexico. Met andere woorden: Oceanië bleef met lege handen achter.
Meer weten of zelf aan de slag?
Vooropgesteld, we hebben hier een experiment beschreven waarvoor de nodige wijzigingen zijn doorgevoerd via de FM Editor en waarbij de realiteit ons ver uit het oog is verloren. Ook bleek de database een kleine tekortkoming te hebben, zoals je in het artikel kon lezen. Wil je nou zelf aan de slag met de database die we gebruikt hebben voor dit experiment, ga dan naar ons forum om daar het betreffende fmf-bestand te downloaden. Wil je meer weten over de game die we hebben gesimuleerd? Op het forum bieden we de savegames aan waarin je kunt starten in januari 2036 of juli 2048.