Jarenlang speelde ik in een standaard 4-2-3-1 of 4-3-3 formatie, op enkele uitstapjes naar andere formaties na. Twee spelers kreeg ik hierin meestal niet aan het spelen, zoals ik dat zou willen: de vleugelverdedigers. Zodoende bleef er maar één oplossing over, en dat was zonder vleugelverdedigers te gaan spelen. Dit heeft geresulteerd in een 3-1-4-2 formatie, waarmee ik als promovendus in de Liga BBVA direct voorronde Champions League behaalde. Hoe ik dat deed, leg ik in deze gids uit.
Formatie
Het begon allemaal met de keuze voor de formatie. Aangezien de vleugelverdedigers werden weggehaald en twee verdedigers te weinig is, was de keuze voor drie centrale verdedigers snel gemaakt. Daarnaast wilde ik voor de defensieve zekerheid vlak voor de drie verdedigers een defensieve middenvelder hebben. Door voor deze verdedigende middenvelder twee centrale middenvelders neer te zetten, creëerde ik een middenveld zoals die ook bij een normale 4-3-3 met de punt naar achteren bestaat. Om ook de flanken te bezetten, worden er twee buitenste middenvelders toegevoegd, die 90 minuten lang heen en weer mogen rennen. Enerzijds om het gat dat de vleugelverdediger heeft achter gelaten op te vangen, anderzijds om als aanvaller voor gevaar te zorgen. De overige twee spelers mochten in de aanval voor de doelpunten zorgen. Dit zorgt voor de formatie in afbeelding 1. De keuze voor de verschillende spelersrollen wordt later nog toegelicht.
Afbeelding 1: De formatie
Teaminstructies
Het doel is om via een verzorgde opbouw van achteruit tot doelpunten te komen. Echter, als er ruimte ligt voor de counter, moet deze ook absoluut worden benut. Daarnaast wil ik vroeg druk zetten, al wordt hier niet al te veel risico in genomen. Er staan maar drie verdedigers, dus de middenvelders moeten de ruimte tussen de verdediging en het middenveld niet te groot maken. Ten slotte wil ik niet dat mijn spelers zoals een Joeri de Kamps als een gek om zich heen schoppen. Als het druk zetten goed gaat is het niet eens nodig om een sliding in te zetten, want de tegenstander zal geen afspeelmogelijkheid hebben. Dit alles leidde tot de instructies die hieronder afgebeeld zijn.
Afbeeldingen 2 en 3: De teaminstructies
Spelersrollen
De keeper houdt het simpel: ballen stoppen en inleveren bij de verdedigers. Mijn keeper is ook niet geschikt als meevoetballende keeper gezien zijn matige beoordeling voor uitkomen. Mocht je een type Neuer hebben, zou je er wel een meevoetballende keeper van kunnen maken. De verdediging is nog mijn zorgenkindje in de formatie. Tegen twee spitsen is het simpel: de buitenste verdedigers vangen de spitsen op, de centrale verdediger geeft rugdekking. Tegen formaties met één spits is het nog zoeken naar de juiste instellingen.
De verdedigende middenvelder heeft in hoofdlijnen twee taken. Ten eerste moet hij de verdediging ondersteunen, maar daarnaast moet hij ook het middenveld ondersteunen bij de opbouw. De buitenste middenvelders lopen van zestien tot zestien, je kunt ze zien als box-to-box middenvelders op de flanken. Ze hebben niet de rol ‘vleugelspits’ gekregen, aangezien dit te aanvallend is en je geen vleugelverdedigers hebt die het op kunnen vangen. Tegen sterke tegenstanders is het wel raadzaam om de buitenste middenvelders op ‘ondersteunen’ te zetten.
De linker centrale middenvelder is de spelmaker. Hij haalt de bal op bij de defensie en zorgt voor de verdere opbouw richting de aanvallende spelers. Hij moet niet te veel naar voren lopen aangezien hij vooral aan de bal moet komen, dus krijgt hij de taak ‘ondersteunen’. De rechter centrale middenvelder heeft een aanvallende taak omdat hij de ruimte in de voorhoede moet zoeken met loopacties. Deze ruimte ligt vooral bij de rechterspits, die als valse nummer 9 speelt. Hij laat zich inzakken naar het middenveld, waardoor hij aanspeelbaar wordt. De ruimte die hij hiermee voorin creëert, moet worden benut door de rechter centrale middenvelder. De linker spits heeft maar één taak: doelpunten maken.
Wedstrijdbeelden
Nu de tactiek in hoofdlijnen op papier staat, is het tijd om de beelden erbij te pakken. Ik heb twee doelpunten uitgekozen die het aanvallende aspect van de tactiek uitstekend weergeven.
Het eerste doelpunt laat een sterke bezetting voor de goal bij een voorzet zien. Op het moment dat de linkermiddenvelder een voorzet geeft, zie je dat de tegenstander één-op-één moet verdedigen in de zestien. Ik sta met drie aanvallers klaar, terwijl zij nog maar drie verdedigers over hebben. Naast beide aanvallers staat ook de rechtermiddenvelder in de zestien. Daarnaast staat net buiten de zestien de rechter centrale middenvelder klaar om de afvallende bal aan te pakken. Nadat de bal naar de eerste paal wordt gegeven, wint mijn aanvaller het duel van zijn tegenstander. De verdediger die bij mijn andere spits staat, besluit hier rugdekking te geven, met als gevolg dat de andere spits volledig vrij komt. De tegenstander had immers geen extra verdediger over om hem over te nemen, ze stonden al één-op-één. In volledig vrijstaande positie schuift mijn aanvaller de bal simpel binnen.
Het volgende beeld geeft de samenwerking tussen de aanvallend ingestelde middenvelder en de valse nummer 9 weer. In eerste instantie heeft de middenvelder de bal, waarna hij hem afgeeft aan de spelmaker. Vervolgens zie je twee dingen gebeuren. Ten eerste komt de valse nummer 9 in de bal, waardoor hij aanspeelbaar wordt voor mijn spelmaker. Mijn aanvallende middenvelder anticipeert hierop en loopt in de ruimte die wordt gecreëerd door de aanvaller. Vervolgens ontvangt mijn valse nummer 9 de bal, maakt de middenvelder zijn loopactie af, en krijgt hij een open kans in de ruimte die is gecreëerd door de beide loopacties. Opnieuw een mooi uitgespeelde doelpunt.
Resultaten
Voor veel mensen het belangrijkste: wat wordt er bereikt met deze tactiek? Ten eerste werd ik met Oviedo kampioen in de Liga Adelante, terwijl een zesde plaats werd voorspeld. In de Liga BBVA werd ik de grote verassing. Met de negentiende plaats als prognose werd de vierde plaats behaald, met voorronde Champions League als resultaat. Dit bereikte ik met €10 miljoen aan salariskosten. Ter illustratie: Valencia, de ploeg met de vierde plaats als prognose, gaf hier €81 miljoen aan uit. Daarnaast scoorde ik op Barcelona en Real Madrid na de meeste doelpunten in de competitie: 73. Mijn afmaker eindigde achter Messi, Suárez en Ronaldo op de vierde plaats van de topscorerslijst, terwijl mijn valse nummer 9 de meeste assists in de gehele competitie gaf.
Conclusie
De tactiek heeft aangetoond dat je ook als degradatiekandidaat ontzettend veel doelpunten kunt scoren. Anderzijds zul je ook een aantal tegendoelpunten moeten slikken. Is de tactiek optimaal? Nee, hij is zeker voor verbetering vatbaar. Daarom nodig ik eenieder uit om deel te nemen aan de discussie omtrent deze tactiek, zodat we hem met z’n allen kunnen verbeteren. Daarnaast staan in dit topic meer doelpunten en resultaten van zowel mijzelf als anderen die deze tactiek hebben gebruikt, en is ook de downloadlink van de tactiek hier te vinden.